achipíre, achipíri , vrb Definizione fàere meda in pag'ora; fàere a ora, a tempus Sinonimi e contrari achivire, aciviri, acodie Modi di dire csn: a. bisonzu = resèssere a fàghere; a. a su dovere = atèndhere a su dovere, fai unu doveri Frasi chie est lestru e cabosu achipit in su tribàgliu ◊ a cosire a màchina s'achipit prus chi no a manu ◊ pro achipire faghide cun ambas manos! ◊ tocat de achipire si cherimus cumprire su tribàgliu! ◊ triballu inzotosu no si ndhe achipit ◊ si s'achipit de coro su dovere che passat su tempus prus serenu 2. chi ia achípiu a su pulma no ndhe fui torrau a pei ◊ su tempus est lestru e deo no poto achipire: lu giuto a tretu e mi at bell'e sighidu (N.Pianu)◊ oe no dh'achípio a fàere custa faina: che dh'acabbo cras ◊ candu est meda, in logu de asfaltu s'àcua no benit achipia Etimo itl. accivire Traduzioni Francese faire vite, travailler efficacement Inglese to get through a big piece of work, to work with efficacy Spagnolo despachar Italiano sbrigare mólto lavóro in pòco tèmpo, lavorare con efficàcia Tedesco leisten, schaffen.

acrancognolàre , vrb: acrocongiolai, acroncognolare Definizione fàere búngios, pistaduras, pistare, coment'e acracangiai, fàere a crocongiolu Sinonimi e contrari abbugnai, abburrutonare, aggatare, atzumbarare, catulare, tofedhare Etimo srd. Traduzioni Francese bosseler Inglese to work ashlar Spagnolo abollar Italiano bugnare Tedesco bossieren.

atoliàre , vrb: atuliare Definizione fàere is cosas impresse e bene chentza istare perdendho tempus faendho e chentza fàere: a logos dhu narant in su sensu de iscumbatare, fàere unu cunfrontu, atobiare, tzerriare a su matessi logu Sinonimi e contrari afiliatare, spodhai Frasi za ti ndhe cheret de tempus a ndhe atuliare!…◊ istat sempre faghindhe ma no ndhe atúliat, no, de sa cosa! ◊ e candho ndhe atúlias a collire una maghinada de olia collindhe a una a una?! 2. suta su palcu si atzendhiant sos cuntrestos pro atoliare cale fit su mezus poeta cantendhe (S.Patatu) Etimo srd. Traduzioni Francese faire vite, travailler efficacement Inglese to work efficiently Spagnolo trabajar bien, despachar Italiano lavorare, fare con efficiènza Tedesco tüchtig arbeiten.

fadiàe, fadiài, fadiàri , vrb: afadiai, fadicare, fadigare, fatigai Definizione pigare a immarritzone a fortza de trebballare, camminare meda o fàere isfortzu Sinonimi e contrari cansai, istimpidare, istracare, peleai, strachedhai | ctr. pasai, sfadiai Frasi curriant sempri sentza de si fadiai ◊ eus a camminai abbellu e candu si fadiaus si pasiaus ◊ babbu tuo at faticatu note e die pro lassare totu a tie Etimo ltn. *faticare Traduzioni Francese peiner, se fatiguer, accabler Inglese to work hard, to prostrate Spagnolo esforzarse Italiano faticare, prostrare Tedesco ermüden, schwächen.

fainàre , vrb Definizione fàere is fainas / mele fainadu = su chi at triballadu o collidu s'abe; èssere, istare faina faina = trancuinendi, fendi e fateriendi, sèmpere faendho Sinonimi e contrari trabagiare Frasi cuss'ómine passat sas dies fainendhe ◊ s'itevàghere si bidiat e totus fainaiant a sa lestra ◊ in s'aposentu podes reposare o fainare a su seguru Etimo srd. Traduzioni Francese travailler Inglese to work Spagnolo trabajar Italiano lavorare Tedesco arbeiten.

istimpidàre , vrb Definizione pigare un'istimpida, una cadha, pelea o múngia manna Sinonimi e contrari cansai, fadiae, istracare, peleai, strachedhai | ctr. pasai Etimo srd. Traduzioni Francese peiner, se fatiguer Inglese to work hard Spagnolo darse un tute, cansarse Italiano fare una sfaticata Tedesco sich abschinden.

oberàre , vrb: operai, operare Definizione fàere faina, òperas, èssere impreaos in calecunu trebballu, in calecunu impreu, cuncordare calecuna cosa de cabbale; foedhandho de males de sa carena, segare calecuna parte malàida po ndhe bogare su malu o po dha mediare Sinonimi e contrari trabagiare Frasi - E ite sezis operendhe? - Pesèndheche custa foga de muru semus! ◊ custu cristianu no est operendhe nudha, petzi in ziru! ◊ est pretzisu de istare a ocros apertos e a pessare in su malu pro operare in su bonu (M.Columbu) 2. a Fulanu l'ant operadu a su coro ◊ in custu bràciu chi mi ant operau parera ca portai fogu tenendi Traduzioni Francese agir, opérer Inglese to work, to operate on Spagnolo obrar Italiano operare Tedesco wirken, arbeiten, operieren.

trabagiàre , vrb: trabagliare, trabballae, traballai, traballare, trabbagliare, trabbajare, trabbalgiai, trabballai, trabballare, trabbaxàre, travagliare, travallare, trebballare, trebballari, trebbaxari, tribagliare, triballare, triballiare, trivagliare, trobagliare Definizione fàere faina, totu su chi serbit a sa vida, po campare, cambiare de istare o andhare méngius, bínchere su bisóngiu, prodúere sa cosa, fàere un'atividade onesta chi portat badàngiu; fàere sa faina de su sartu contivigiandho e atendhendho sa cosa semenada o prantada / triballàresi su dinari = guadangiai su dinai trabballendu, in manera onesta Sinonimi e contrari fainare, lavorare Modi di dire csn: trabballai a…(+ nòmini de aina: es. iscrafedhu) = cun…, serbíndhesi de…; trabballai a… (+ nòmini de mustras, pinturas)= faghindhebbei, in s'òpera, mustras, pinturas e gai; trabballai suta manu = a s'acua, chentza chi s'iscat; trabballai in dannu = perdindhebbei, chentza lúcuru; trabballai in s'arti = fàghere su triballu de s'arte chi si tenet Frasi is féminas trabballant in domu ◊ non seu trabballendu ca ant serrau sa fàbbrica ◊ sa genti iscít a pràngiri e erriri comenti iscít a trabbalgiai ◊ su mandrone est in disizu de siendha sentza tribagliare ◊ cherjo trabballare, no pèrdere tempus! ◊ si aia trivagliadu no aia bisonzu de pane anzenu ◊ po bivi depiat trabballai che un'iscrau ◊ dèu no ndi bollu dinai aici: bollu trabballai! 2. chini dha trabballat custa bíngia? ◊ cussas sunt terras chentza triballadas ◊ sa cosa prantada cheret triballada pro dare resa 3. su dinari, cussu, si lu triballat! Cognomi e Proverbi prb: s'ómine a tribagliare, su puzone a bolare Traduzioni Francese travailler Inglese to work Spagnolo trabajar Italiano lavorare, coltivare Tedesco arbeiten.

«« Cerca di nuovo